Komiti ea Machaba a Kopaneng ea Pheliso ea Khethollo ea Morabe (CERD) ho ile ha lla alamo kamora Batho ba 36,000 ba tsoang Haiti ba ile ba lelekoa naheng ea habo bona likhoeling tse tharo tse qalang tsa selemo, ho latela lipalo tsa Mokhatlo oa Machaba oa Bofalli (IOM). Ba bang Liperesente tse 90 li ile tsa lelekoa Dominican Republic.
Tlhekefetso le tlhekefetso khahlano le batho ba Haiti
Litsebi li bontšitse ho tšoenyeha ka ho lelekoa ha batho ka kakaretso ho neng ho sa nahanele maemo le litlhoko tsa motho ka mong.
Ba boetse ba totobatsa tlolo ea molao ea litokelo tsa botho le tlhekefetso khahlanong le batho ba Haiti ha ba ntse ba tsamaea litseleng tsa bafalli, meeling le litsing tsa botlamuoa karolong ea Amerika, “ka lebaka la taolo e thata ea ho falla, ho hlophisoa ha sesole ha meeli, melaoana e hlophisitsoeng ea ho koalla bajaki le litšitiso tsa tšireletso ea machaba” linaheng tse ling.
Litšitiso tse joalo li ile tsa pepesetsa bafalli bana ba tlokotsing ho “lipolao, ho nyamela, liketso tsa tlhekefetso ea thobalano le botona le botšehali, le khoebisano ka marangrang a linokoane”, Komiti e hlokomelisitse.
Ho hloka tšireletso bakeng sa baphaphathehi ba Haiti
Linaha tsa Caribbean, tse kang Bahamas hammoho le Lihlekehleke tsa Turks le Caicos, li phatlalalitse mehato khahlanong le bafalli ba Haiti ba se nang litokomane. United States ka Pherekhong e boetse e phatlalalitse maano a macha a moeli ho lumella ho lelekoa ka potlako ho Mexico ha bafalli ba Haiti le ba bang, ho tšela moeli o ka boroa oa US ntle le litokomane.
Ha ho nahanoa ka boemo bo tsielehileng ba Haiti, boo hajoale bo sa lumelleng hore batho ba Haiti ba khutlele ka mokhoa o sireletsehileng le ka seriti naheng eo, joalo ka ha ho boletsoe ke Mokomishinara ea Phahameng oa Machaba a Kopaneng oa Litokelo tsa Botho, Komiti e ile ea kopa hore ho felisoe ho lelekoa ha batho ba Haiti ka har'a naha. suthisa.
E boetse e boletse litekanyo tsa nyeoe ka 'ngoe e hlokahalang ho etsoa, ho khetholla litlhoko tsa tšireletso ho latela molao oa machaba oa baphaphathehi le litokelo tsa botho, ka ho khetheha ho ela hloko lihlopha tse tlokotsing ka ho fetisisa.
Ho loantša khethollo ea morabe le lehloeo la basele
Litsebi tse ikemetseng tsa litokelo tsa botho li ile tsa kopa mekha ea Linaha tsa Amerika ho fuputsa liqoso tsohle tsa tšebeliso e feteletseng ea matla, tšoaro e sehlōhō, e se nang botho le e nyenyefatsang, le tlaleho ea morabe. khahlano le batho ba Haiti.
Le tsona batla tshireletso ya baphaphathehi kgahlanong le diqoso tse ding tsa kgatako ya ditokelo tsa botho le tlhekefetso e entsweng ke bahanyetsi ba Naha le bao e seng ba mmuso; ho kenyeletsoa malibohong, litsing tsa botlamuoa le litseleng tsa bafalli, ho otla ba ikarabellang le ho fana ka tsosoloso le tokiso ho bahlaseluoa kapa malapa a bona.
Litsebi li boetse li kopile mehato ea ho thibela le ho loantša pefo ea lehloeo le khethollo ea morabe le ho hlohlelletsa lehloeo la morabe khahlanong le batho ba Haiti, le ho nyatsa phatlalatsa puo ya lehloyo la kgethollo, ho akarelletsa le tse buuoang ke batho ba phahameng sechabeng le bo-ralipolotiki.
Litsebi tse ikemetseng tsa litokelo tsa botho li khethoa ke UN Mokhatlo oa Litokelo tsa Botho, Geneva. Ba laetsoe ho beha leihlo le ho tlaleha ka litaba tse itseng tsa sehlooho kapa maemo a naha. Ha se basebeletsi ba UN mme ha ba fumane moputso bakeng sa mosebetsi oa bona.