Тақрибан чор сол пас аз ба масҷид табдил додани Айя София, боз як маъбади барҷастаи Византия дар Константинопол ҳамчун масҷид ба кор шурӯъ мекунад. Ин дайри машхури Хора мебошад, ки хафтоду нух сол боз музей буд.
Тавре рӯзномаи ҷонибдори Йени Шафак хабар медиҳад, монастири Ҳора рӯзи 23 феврал дарҳои худро ҳамчун масҷид барои намози ҷумъа боз мекунад. Раисиҷумҳури Туркия Раҷаб Тайиб Эрдуғон дар соли 2020 дар баробари тасмими Аёсофия тасмим гирифта буд. вале нацшахо «ях карда» шуда буданд, то ки баъзе корхои баркароркунй ба чо оварда шаванд.
Калисо, ки муҳимтарин маъбади Истанбул пас аз Аёсофия аст, аз ҷониби усмонҳо ба масҷид табдил дода шуда, сипас бо фармони Мустафо Камол Отатурк ба осорхона табдил ёфт.
Аммо дар соли 2019 аз ҷониби Додгоҳи олии Туркия тасмим гирифта шуд, ки онро ба масҷид табдил диҳад. Дар соли 2020 тасмим гирифта шуд, ки салоҳияти муҷассама ба Идораи умури дин дар Дианети Туркия вогузор шавад.
Ба иттилои расонаҳои Туркия, "масҷиди таърихӣ, ки бо қолинҳои сурхи фармоишӣ муҷаҳҳаз шудааст, интизор меравад, ки рӯзи ҷумъаи 23 феврал барои ибодат боз шавад." Он ҳамчунин хабар дод, ки "мозаика ва фрескаҳо ҳангоми барқарорсозӣ ҳифз шудаанд ва барои меҳмонон дастрас хоҳанд буд."
Монастири Ҳора дар қисми шимолу ғарбии маркази таърихии Истанбул ҷойгир аст.
Он аз сабаби ҷойгиршавии худ - берун аз деворҳои қалъаи имп. Константини Бузург. Византияҳо замини берун аз девори қалъаро "Ҳорион" ё "Ҳора" меномиданд. Вақте ки имп. Феодосий II деворҳои нави Константинополро сохт, дайр номи анъанавии "дар Ҳора" -ро нигоҳ дошт, гарчанде ки он дигар берун аз девор набуд. Монастир бо мозаикаи гаронбаҳои худ машҳур аст - аз ҷумлаи машҳуртарин мозаика бо яке аз асосгузорони маъбад Теодор Метохит, ки маъбади навро ба Масеҳ пешкаш мекунад. Калисо ду вестибул дошт, ки бо мозаика ва фреска оро дода шуда буданд. Мозаикаи экзонартекс (айвони берунӣ) шаш нимдоира мебошанд, ки дар онҳо Масеҳро шифо додани бемориҳои гуногун тасвир мекунанд. Иконахои сершумор гунбазхо ва деворхоро низ оро медиханд. Нишонаҳо яке аз зеботарин нишонаҳои Византия мебошанд. Рангҳо равшананд, таносуби дасту пойҳо мувофиқанд, ифодаи чеҳраҳо табиист.
Таърихи аввали дайр ба таври дақиқ маълум нест. Анъана таҳкурсии худро дар асри 6 аз ҷониби Сент Теодор мегузорад ва он инчунин ба Криспус, домоди император мансуб аст. Фокас (асри 7). Имрӯз исбот шудааст, ки калисо дар байни солҳои 1077-1081, дар замони Имп. Алексий I Комненус, дар макони бинохои кухнаи асрхои 6—9. Он, эҳтимолан дар натиҷаи заминҷунбӣ зарари ҷиддӣ дид ва соли 1120 аз ҷониби Исҳоқ Комненус таъмир карда шуд. Теодор Метохит, арбоби давлатӣ, теологи Византия, сарпарасти санъат, дар таъмири он саҳм гузоштааст (1316-1321) ва илова кардани экзонартекс, калисои ҷанубӣ ва ороиши маъбад, ки мозаика ва фрескаҳои аҷиберо дар бар мегирад, масъул буд. то имруз зинда мондааст. Илова бар ин, ӯ ба дайр молу мулки зиёдеро васият карда, ҳамзамон беморхона сохта, ба он маҷмӯаи ҷолиби китобҳояшро ҳадя кардааст, ки баъдан уламои маъруфро ба ин марказ ҷалб кардааст. Монастир бо фармони Вазири Аъзами Султон Боязиди II (1481-1512) ба масҷид табдил дода шуда, дар туркӣ бо номи "Масҷиди Қаҳриё" маъруф шудааст. Қисми зиёди ороиши маъбад вайрон шуд. Дар соли 1948 барномаи барқарорсозӣ амалӣ карда шуд ва аз соли 1958 ёдгорӣ ҳамчун осорхона фаъолият мекунад.
