Yafunyanwa ecaleni kwesango lomqolomba okwindawo yolondolozo lwendalo yaseAin Gedi, kukho iirharnati ezintathu kwelinye icala nendebe kwelinye icala.
Ingqekembe enqabileyo ye-2,000 yeminyaka ubudala esusela kwixesha leeMfazwe zamaYuda namaRoma ifunyenwe kwiNtlango yakwaYuda, i-Israel Antiquities Authority (ISA) yathi, icaphula i-arhente yeendaba yakwaSirayeli i-TPS.
Iirharnati ezintathu ziboniswa kwelinye icala lengqekembe yesilivere enesiqingatha seshekele, yaye kwelinye icala kuboniswe indebe. Amagama athi “iYerusalem Engcwele” nawo abhaliwe.
Ngokutsho kwe-ISA, ingqekembe yemali yaqala ngonyaka wama-66 okanye wama-67. AmaYuda ayephantsi kolawulo loBukhosi bamaRoma, ngoko ke ukwenziwa kweengqekembe yayiyimbonakalo edelelayo yesazisi sesizwe, yatsho i-ISA.
Ngumlawuli waseRoma kuphela owayenelungelo lokwenza iingqekembe zemali, yaye iingqekembe zamaRoma phantse zazisoloko zibonisa umlawuli olawulayo kunye nezilwanyana. UYaniv David Levi, ingcali kwi-numismatics kwiofisi yezinto zakudala, wachaza ukuba isiqingatha seshekele yayiyirhafu ekhethekileyo eyayihlawulwa ngamaYuda ukuze kugcinwe iTempile nokuthengwa kwezilwanyana zamadini.
“Iingqekembe zonyaka wokuqala wemvukelo, njengaleyo yafunyanwa kwiNtlango yakwaYuda, inqabile,” watsho uLevy. “Ngexesha lendlu yesiBini abahambi babehlawula isiqingatha seshekele endlwini kaNdikhoyo. Imali eyamkelekileyo yokuhlawula le rhafu phantse iminyaka engama-2,000 XNUMX yayiyishekele yaseTire. Xa kwabakho imvukelo yokuqala, abavukeli bakhupha ezi ngqekembe zibhalwe 'ishekele yakwaSirayeli', "isiqingatha seshekele" kunye "neshekele yekota".
Kubonakala ukuba unqulo lwasetempileni lwaqhubeka ebudeni baloo mvukelo, yaye ezi ngqekembe zazisetyenziselwa le njongo ngabavukeli. Okufunyaniswayo kwabhengezwa kwiveki yomhla wesithoba ka-Av, usuku olulusizi kumaYuda akhumbula ukutshatyalaliswa kweTempile yokuQala neyeSibini. Oku kwenzeka ngomhla wesithoba wenyanga yesiHebhere uAv (Julayi okanye uAgasti kwikhalenda kaGregory). Ngexesha leholide, eqala ngolwesithathu ebusuku ekutshoneni kwelanga, amaYuda ayazila ukutya ukuze akhumbule ezo ziganeko zilusizi.
Le ngqekembe yafunyanwa ngoxa yayihlola imiqolomba kwiNtlango yakwaYuda. Yafunyanwa ecaleni kwesango lomqolomba kwindawo yolondolozo lwendalo yaseAin Gedi, ekufuphi noLwandle oluFileyo. “Ngokucacileyo kwakukho umvukeli owabhadula kumatye asentlango waza walahla isiqingatha seshekele esixabisekileyo sobutyebi, yaye ngethamsanqa sakwazi ukubufumana kwiminyaka engama-2,000 XNUMX kamva saza sabubuyisela eluntwini,” watsho njalo umembi wezinto zakudala uHaggai Hamer.