FEËS
Waar die ses sny en die sokkie skeur,
Nie meer feetjies en byekorwe nie.
Lag soos 'n pixy (dws, feetjie).
Waters gesluit! waters gesluit! ('n Gunstelingkreet van feetjies.)
Borram! borram! borram! (Die kreet van die Ierse feetjies nadat hulle op hul perde geklim het.
Gelyk aan die Skotse uitroep, "Perd! perd en hoed!”)
Om te woon in die land van die Regverdige familie. ('n Walliese fee-gesegde.)
God gee dat die feetjies geld in jou skoene mag sit en jou huis skoon hou.
(Een van die goeie wense van die ou tyd.)
Feetjies kam elke Vrydag bokke se baarde.
Wie 'n geldstuk kry, sal altyd 'n ander op dieselfde plek kry, solank hy dit geheim hou.
(In verwysing na feetjie geskenke.)
Dit gaan aan, soos Stokepitch se blik.
'n Pikseg- of feetjie-gesegde, gebruik in Devonshire. Die familie van Stokespitch of Sukespic het naby Topsham gewoon, en 'n vat bier in hul kelders het vir baie jare vry geloop sonder om uitgeput te wees. Dit is as 'n waardevolle erfstuk beskou, en is dienooreenkomstig gewaardeer, totdat 'n nuuskierige diensmeisie die doop uitgehaal het om vas te stel wat die oorsaak is waarom dit nooit opdroog nie. Toe sy in die vat kyk, vind sy dit vol spinnerakke, maar die feetjies, dit wil voorkom, was aanstoot, want toe die haan draai, soos gewoonlik, het die bier opgehou vloei.
Dit was 'n algemene antwoord by Topsham op die ondersoek hoe enige saak verloop het "Dit gaan aan soos Stokepitch se kan," of voorspoedig voortgaan.
Om soos Robin Goodfellow te lag.
Om te lag soos ou Bogie;
Hy kap Bogie.
(Versterk na “Hy het Bogie gekap, en Bogie het ou Nick gekap.”)
Om die Puck te speel. ('n Ierse gesegde, gelykstaande aan die Engelse een, "To play the deuce or devil." KEIGHTLEY'S "Fairy Mythology.")
Hy het in Lob se pond of dam beland. (Dit wil sê in die feetjies se speldvou. KEIGHTLEY SE “Feetjie-mitologie.”)
Knyp soos 'n feetjie. ("Knyp hulle, arms, bene, rug, skouers, sye en skenkels." "Merry Wives of Windsor.")
Om sprokiesmooi te wees. (Die verlamming is, of liewer miskien was, so genoem. KEIGHTLEY se “Feetjie-mitologie.”)
Daar was nog nooit 'n vrolike wêreld sedert die Phynoderee sy grond verloor het nie. ['n Manx-feetjie-gesegde. Sien Train se “Isle of Man,” ii. bl. 14.8. "Gewilde rympies van die eiland Man," pp. 16, 17.]
Om pixey-geleide te wees.
Verlei deur feetjies of kabouters. "Wanneer 'n man 'n klein drap-bloei-muckle whuskey het, sy pad huis toe mis en kilometers van sy direkte koers af kom, vertel hy 'n verhaal van verskoning en terwyl hy die skuld op die onskuldige pixies lê" (sien KEIGHTLEY'S "Fairy Mythology" ). Herroep ook Feufollet, of die Will o' the Wisp, en die reisiger wat
“thro' bog and bush
Was lantern gelei deur Friar Rush.”
Sigeuners het van hul buitelewe baie vertroud met hierdie "geeste" wat hulle noem mullo dûdia, of mûllo doods, dws, dooie of spookligte. Vir 'n verslag van die avontuur van 'n sigeuner saam met hulle, sien "The English Gypsies and their Language," deur CG LELAND. Londen: Trübner & Co. “Pyxie-geleide is om in 'n doolhof te wees, om verward te wees asof dit uit die pad gelei word deur hobgoblins of puck, of een van die feetjies. Die genesing is om een van jou kledingstukke van binne na buite te draai; sommige sê dit is vir 'n vrou om haar pet van binne na buite te draai, en vir 'n man om dieselfde met van sy klere te doen” (MS. “Devon Glimpses”—Halliwell). "Jou pixie-geleide in Pousse vroomheid" (CLOBERY'S "Divine Glimpses," 1659).
Die feetjies se lanthoring.
Dit is die gloei-wurm. In Amerika verteenwoordig 'n gewilde storie 'n Ier wat glo dat 'n vuurvlieg 'n muskiet is.kalm' sy prooi met 'n lanthoring."
God bespoedig julle, here!
Wanneer 'n Ierse boer 'n stofwolk langs die pad sien vee,
hy lig sy hoed en spreek hierdie seën in behoof van ye geselskap van onsigbare feetjies wat, soos hy glo, dit veroorsaak het.” ("Feetjie-mitologie").
Die Phooka het die brame vuilgemaak.
Gesê wanneer die vrug van die swartbessie deur ouderdom bederf word of aan die einde van die seisoen met stof bedek word. In die Noorde van Engeland sê ons “die duiwel het sy voet op die Bumble-Kites gesit” (“Denham Tract”).
Feetjie, feetjie, bak vir my 'n bannock en braai vir my 'n collop,
En ek sal julle 'n draai gee van my god einde.
Dit word drie keer deur die Clydesdale-boer gesê wanneer hy ploeg, want hy glo dat wanneer hy aan die einde van die vierde voor kom, daardie goeie dinge op die gras versprei sal gevind word "(CHAMBERS se "Popular Rhymes, Scotland," 3de uitg. p. 106).
Draai jou mantels (dws, jasse),
Vir feetjies
Is in ou eike.
“Ek onthou goed dat ek by meer as een geleenthede, as 'n skoolseun, my jas binne-buite omgedraai en deur 'n bos gedra het om die 'goeie mense' te vermy. Op moerse dae, daardie heerlike rooiletterfeeste in die skoolseun se kalender, het die gebruik redelik algemeen geseëvier. Die rympies in die teks is die Engelse formule” (“Denham Tract”).
Hy het Pigwiggan
Vulgêr genoem Peggy Wiggan. 'n Ernstige val of Somerset word so in die B'prick genoem. Die feetjie Pigwiggan word deur Drayton in sy Nymphidia” (“Denham Tract”) gevier. Waarby nog 'n paar uit ander bronne bygevoeg kan word.
Doen wat jy kan, sê wat jy kan,
Geen wasgoed maak ooit die swart Zingan wit nie.
(“Firdusi.”)
Vir elke sigeuner wat na toon kom,
'n Hen sal binnekort vermis word,
En vir elke ou sigeunervrou,
'n Meisie se fortuin sal vertel word. p. 205
Sigeunerhare en duiwel se oë,
Altyd steel, vol leuens,
Tog altyd arm en nooit wys nie.
Hy wat nog nooit soos 'n sigeuner geleef het nie, weet nie hoe om die lewe as 'n heer te geniet nie.
Ek het nog nooit die blote lewe ten opsigte van alles wat die gewone respekvolle lewe uitmaak, so geniet soos na 'n paar weke van groot honger, blootstelling en ellende, in 'n artillerie-geselskap in 1863, ten tyde van die slag van Gettysburg nie.
Zigeuner Leben Greiner Leben. (Sigeunerlewe 'n kreunende lewe. KORTE SE “Sprichwörter d. D.”)
Dit is nie meer as Zigeuner nie. Spottisch vom Lügner gesagt weil is nicht wahr-sagt. (KORTE, “Sprichwörter.”)
"Hy sou nie vir 'n sigeuner doen nie." Van 'n leuenaar gesê omdat hy nie die waarheid kan vertel nie. Om fortuine te voorspel of te vertel beteken in Duits ook om opreg te praat, dws, wahr = waar, en sprechen = om te praat.
Sigeuners se bekering vir gesteelde henne is nie veel werd nie. (Ou Duitse gesegde.)
Die Romany chi
En die Romany chal
Liefde luripen
En lutchipen
En dukkeripen
En huknipen
En elke pen
Maar latchipen
En tatchipen.
Die sigeunervrou
En gypsy man
Hou van steel
En onsedelikheid
En waarsêery
En lieg
En elke pen
Maar skaamte
En die waarheid.
Pen is die beëindiging van alle verbale selfstandige naamwoorde.
(GEORGE BORROW, uit geheue aangehaal.)
Dit is 'n wintersoggend.
Dit beteken 'n slegte dag, of dat sake sleg lyk. In sinspeling op die Winters, 'n sigeuner-stam met 'n slegte naam.
So wild soos 'n sigeuner.
Puro romaneskies. (Op die ou sigeunermanier.)
Sie hat 'nen Kobold. ("Sy het 'n brownie, of huisfeetjie.")
“Gesê van 'n meisie wat alles behendig en geredelik doen. Op sommige plekke glo die boere dat daar 'n feetjie in die huis woon, wat die werk doen, water of hout bring, of die perde kerrie. Waar so 'n feetjie woon, slaag almal as hy of sy vriendelik behandel word” (KORTE se “Duitse Spreuke”).
“Man siehet wohl wess Geisters Kind Sie (Er.) ist.”
'n Mens kan goed sien watter gees sy vader was. In sinspeling op mans met enkelvoudige of eksentrieke gewoontes, wat vermoedelik deur die broeikas, of kabouters of feetjies verwek is. Daar is seremonies waardeur geeste aangetrek kan word om na mense in drome te kom.
“Daar was ’n jong man wat naby Monte Lupo gewoon het, en eendag het hy op ’n plek tussen ’n paar ou ruïnes ’n standbeeld van ’n lot (feetjie of godin) almal kaal. Hy het dit in sy heiligdom opgestel, en dit baie bewonder het dit met liefde omhels (ut semen ejus profluit super statuam). En daardie aand en altyd daarna die lot het in sy drome na hom gekom en by hom gelê en hom vertel waar om skatte te kry, sodat hy 'n ryk man geword het. Maar hy het nie meer onder mense gewoon nie, en daarna het hy ook nooit in 'n kerk ingegaan nie. En ek het gehoor dat enigiemand wat sal doen soos hy gedoen het, die kan teken lot om na Hom toe te kom, want hulle is baie begerig om deur mense liefgehad en aanbid te word soos hulle in die Romeinse tyd was.”
Die volgende is Hongaarse of Transsilvaniese spreekwoorde:—
Vals soos 'n Tzigane, dit wil sê, sigeuner.
Vuil soos 'n sigeuner.
Hulle leef soos sigeuners (sê van 'n twisgierige paartjie).
Hy kerm soos 'n skuldige Tzigane (sê van 'n man wat aan nutteloos geklaag het).
Hy weet hoe om saam met die sigeuners te ploeg (van 'n leuenaar gesê). Ook: “Hy weet hoe om die sigeuners se perd te ry.”
Hy ken die sigeunerhandel (dws, hy is 'n dief).
Tzigane weer (dws, 'n reënerige dag).
Dit is sigeuner-heuning (dws, vervals).
’n Sigeuner-eend dws, 'n arm soort wilde eend.
"Die sigeuner het gesê sy gunstelingvoël sal die vark wees as dit net vlerke het" (in sinspeling op die sigeunerliefde vir varkvleis).
Mev. GERARD gee 'n aantal spreekwoorde soos aktueel onder Hongaarse sigeuners wat blykbaar deur hulle geleen is van dié van ander rasse. Onder hulle is:—
Wie aartappels sou steel, moet nie die sak vergeet nie.
Die beste smid kan nie meer as een ring op 'n slag maak nie.
Niks is so erg nie, maar dit is goed genoeg vir iemand.
Spek maak vet.
"Hy eet sy geloof soos die sigeuners hul kerk geëet het."
'n Wallach-spreekwoord het op 'n ander gegrond dat die sigeunerkerk van varkvleis gemaak is en die honde dit geëet het. Ek sal nooit vergeet hoe ’n ou sigeuner in Brighton gelag het toe ek dit vir haar vertel het nie, en hoe sy herhaal het: “O Romani kangri sos kerdo bâllovas te i juckli hawde lis.”
“Geen vermaak sonder sigeuners nie.”
Met verwysing na sigeunermusikante wat altyd byderhand is by elke fees.
Die Hongaar wil net 'n glas water en 'n sigeuner-viool hê om hom dronk te maak.
Met verwysing na die opwinding wat Hongare ervaar om na sigeunermusiek te luister.
Met 'n nat lap kan jy 'n hele dorpie sigeuners (Hongaars) op die vlug slaan.
Dit sal nie raadsaam wees om dit met enige sigeuners in Groot te probeer nie
[paragraaf gaan voort] Brittanje, waar hulle amper, sonder uitsondering, maar te gereed is om met enigiemand te veg.
Elke sigeunervrou is 'n heks.
"Elke vrou is ten diepste 'n heks."
Bron: In die “Materials for the Study of the Gypsies,” deur MI KOUNAVINE, wat ek nog nie gesien het nie, is daar volgens AB Elysseeff (Gypsy-Lore Journal, Julie, 1890), drie of vier tellings van sigeuner-spreekwoorde en spreekwoorde. Dit verwys na Slawiese of Verre Oosterse Russiese Romanis. Ek kan hier in hierdie verband meld dat almal wat in hierdie onderwerp, of enigiets wat daarmee verband hou, baie sal vind om hulle te interesseer in hierdie tydskrif van die Gypsy-Lore Society, gedruk deur T. & A. Constable, Edinburgh. Die prys van intekening, insluitend lidmaatskap van die vereniging, is £1 per jaar—Adres: David Mac Ritchie, 4, Archibald Place, Edinburgh.
Illustrasiebron: The Project Gutenberg EBook of Gypsy Sorcery and Fortune Telling, deur Charles Godfrey Leland. Vrystellingsdatum: 13 Desember 2018 [EBoek #58465]
