L-Istorja ta' Namiq u Mammadagha Tesponi Diskriminazzjoni Reliġjuża Sistematika
Ilha kważi sena minn meta l-aqwa ħbieb Namiq Bunyadzade (32) u Mammadagha Abdullayev (32) ħallew pajjiżhom l-Ażerbajġan biex jaħarbu mid-diskriminazzjoni reliġjuża minħabba l-fidi tagħhom. It-tnejn huma membri tar-Reliġjon Ahmadi tal-Paċi u d-Dawl, moviment reliġjuż ġdid ippersegwitat serjament f’pajjiżi b’maġġoranza Musulmana għal twemmin meqjus eretiku minn studjużi reliġjużi Musulmani mainstream.
il Reliġjon Ahmadi tal-Paċi u tad-Dawl (li ma għandux jiġi konfuż mal-Komunità Ahmadiyya mwaqqfa fis-seklu 19 minn Mirza Ghulam Ahmad f'kuntest Sunni, li magħha m'għandha l-ebda relazzjoni) huwa moviment reliġjuż ġdid li jsib l-għeruq tiegħu fit-Twelver Shia Islam.
Wara li ġarrbu attakki vjolenti minn membri tal-moskea lokali tagħhom, irċevew theddid mill-ġirien u l-familja tagħhom, u fl-aħħar ġew arrestati mill-awtoritajiet Ażeri talli pproklamaw il-fidi tagħhom b'mod paċifiku, Namiq u Mammadagha bdew vjaġġ perikoluż lejn is-sigurtà u fl-aħħar għamluha lejn il-Latvja, fejn bħalissa qed jitolbu l-ażil. L-istorja tagħhom titfa’ dawl fuq l-isfidi li jħabbtu wiċċhom magħhom ir-Reliġjon Ahmadi tal-Paċi u d-Dawl fl-Ażerbajġan, fejn il-prattika tal-fidi tagħhom għandha prezz għoli.
Dwar il-prattiċi liberali tar-Reliġjon Ahmadi tal-Paċi u d-Dawl
Membri tar-Reliġjon Ahmadi tal-Paċi u d-Dawl, bit-twemmin tagħha differenti mill-Iżlam mainstream, kienu fil-mira ta’ diskriminazzjoni, vjolenza, u oppressjoni fl-Ażerbajġan. Minkejja l-garanzija kostituzzjonali tal-pajjiż tal-libertà tar-reliġjon, isibu ruħhom emarġinati u ppersegwitati talli pprattikaw il-fidi tagħhom b’mod paċifiku.
Bħala jemmnu fir-Reliġjon Ahmadi tal-Paċi u d-Dawl, l-aderenza tagħhom għal duttrini meqjusa eretiċi mill-Iżlam mainstream wasslet għal arresti u theddid biex jirrinunzjaw bil-qawwa l-fidi tagħhom. Fl-aħħar mill-aħħar kienu mġiegħla jaħarbu minn pajjiżhom.
Ir-Reliġjon Ahmadi għandha twemmin distintiv li jisfida t-tagħlim Iżlamiku konvenzjonali. Għalhekk ilha sors ta' tilwim fl-Ażerbajġan. Is-segwaċi ta’ din il-fidi, li tinkludi minoranza fin-nazzjon predominantement Musulman, iffaċċjaw diskriminazzjoni, fastidju, u vjolenza mill-atturi kemm tas-soċjetà kif ukoll tal-istat.
Il-persekuzzjoni tar-Reliġjon Ahmadi ġejja mit-tagħlim ewlieni tagħha li jvarja minn ċertu twemmin tradizzjonali fl-Islam. Dan it-tagħlim jinkludi l-aċċettazzjoni ta’ prattiċi bħall-konsum ta’ xorb alkoħoliku, għalkemm b’mod moderat, u r-rikonoxximent tal-għażla tan-nisa fir-rigward tal-ilbies tax-xalpa tar-ras. Barra minn hekk, il-membri tal-fidi jiddubitaw ritwali ta’ talb speċifiċi, inkluż il-kunċett ta’ ħames talb ta’ kuljum obbligatorji, u jżommu t-twemmin li x-xahar tas-sawm (Ramadan) jaqa’ f’Diċembru ta’ kull sena. Huma jisfidaw ukoll il-post tradizzjonali tal-Kaaba, is-sit l-aktar qaddis tal-Iżlam, billi jsostnu li huwa f'Petra tal-lum, il-Ġordan, aktar milli f'Mekka.
Il-persekuzzjoni ta' Namiq Bunyadzade u Mammadagha Abdullayev
Il-prova ta’ Namiq u Mammadagha bdiet meta ħaddnu b’mod miftuħ ir-Reliġjon Ahmadi tal-Paċi u d-Dawl fl-2018, xerrdu t-twemmin tagħhom permezz tal-midja soċjali u impenjaw ruħhom mal-komunità lokali tagħhom f’Baku. Madankollu, intlaqgħu b’reazzjoni u animożità, partikolarment wara li ħareġ il-ktieb qaddis tagħhom, “L-Għan tal-Għorrief,” f’Diċembru 2022.
Il-moskea lokali tagħhom daret kontrihom, u mmobilizzat lill-membri tagħha biex iwarrbuhom u jintimidawhom. Kienu l-mira tal-priedki tal-Ġimgħa, u wissew lill-kongregazzjoni kontra “it-tagħlim żbaljat.” It- theddid kien hemm, in- negozju tagħhom sofra, u ffaċċjaw abbuż fiżiku u verbali, kollha minħabba t- twemmin reliġjuż tagħhom. Il-ħanut tal-merċa tagħhom, li darba kien negozju b’saħħtu, sar mira ta’ bojkotts u theddid orkestrati minn mexxejja reliġjużi lokali. Mammadagha tirrakkonta:
"Konna fil-ħanut meta daħlet mob ta’ rġiel mill-masjid lokali, u sejħilna eretiċi li qed ixerrdu t-twemmin sataniku. Meta rrifjutajna li ċedu għat-theddid tagħhom, bdew jarmu l-oġġetti minn fuq l-ixkafef u wissew: ‘Kompli u taraw x’se nagħmlu. Naħarqu lilek u lill-ħanut sal-art’.”
Is-sitwazzjoni laħqet punt ta’ qabża meta l-ġirien u l-membri tal-komunità lokali bdew jippreżentaw rapporti tal-pulizija kontra Namiq u Mammadagha. Eventwalment, huma ġew arrestati minn pulizija liebsa civili fl-24 ta’ April, 2023, taħt akkużi trumped-up. Interrogati u mhedda b’konsegwenzi serji fosthom swat u attakki, huma ġew imġiegħla jirrinunzjaw għat-twemmin tagħhom biex jiżguraw il-ħelsien tagħhom, filwaqt li ffirmaw stqarrija li twiegħed li jwaqqfu l-attivitajiet reliġjużi kollha relatati mar-Reliġjon tal-Paċi u d-Dawl Ahmadi.
Minkejja l-konformità tagħhom, il-fastidju kompla, bis-sorveljanza u l-intimidazzjoni saru realtà ta’ kuljum. Billi jibżgħu għas-sigurtà tagħhom u ma setgħux jipprattikaw il-fidi tagħhom liberament, Namiq u Mammadagha ħadu d-deċiżjoni diffiċli li jaħarbu mill-Ażerbajġan, u jfittxu ażil fil-Latvja.
Persekuzzjoni ta' membri oħra tar-Reliġjon Ahmadi tal-Paċi u d-Dawl fl-Ażerbajġan
L-istorja tagħhom mhix inċident iżolat. Fl-Ażerbajġan, fejn il-membri tar-Reliġjon Ahmadi huma minoranza, ħafna jiffaċċjaw sfidi simili. Mirjalil Aliyev (29), ġie arrestat ma’ erba’ membri oħra tal-fidi waħda filgħaxija wara li ħallew l-istudjo li kienu waqqfu biex jipproduċu programmi fuq YouTube dwar il-fidi. Fl-għassa tal-pulizija, kienu mhedda bil-ħabs jekk qatt jerġgħu jitkellmu pubblikament dwar il-fidi. Iżda Mirjalil, bħal tant membri oħra tal-fidi fl-Ażerbajġan, iqis li huwa dmir reliġjuż tiegħu li jitkellem fil-miftuħ u jxerred ir-reliġjon tiegħu.
Skont rapporti, bħalissa hemm 70 jemmen fil-pajjiż, b’ħafna suġġetti għal abbuż fiżiku u fastidju minn aġenziji tal-intelliġenza jew pulizija. Ħafna ġew mhedda taħt dispożizzjonijiet legali, bħall-Artikolu 167 tal-liġi kriminali li jipprojbixxi l-produzzjoni jew id-distribuzzjoni ta’ materjal reliġjuż mingħajr permess minn qabel.
F'Mejju 2023, is-segwaċi tal-fidi fl-Ażerbajġan ipprotestaw kontra l-fastidju tal-pulizija kontra membri tal-fidi fl-Ażerbajġan. Huma twaqqfu minn uffiċjali tal-pulizija u ma ħallewx ikomplu l-mixja. Il-membri li pparteċipaw fid-dimostrazzjoni paċifika nżammu mill-pulizija jew mis-Servizz tas-Sigurtà tal-Istat għal akkużi relatati mat-tfixkil tal-ordni pubbliku u t-tixrid ta’ reliġjon mhux rikonoxxuta fil-pajjiż.
Fit-triq għall-eżilju
Namiq, Mammadagha, Mirjalil, u 21 membru Ażeri ieħor tal-fidi ħarbu lejn it-Turkija. Huma kienu parti mill-104 membru tar-Reliġjon Ahmadi tal-Paċi u d-Dawl li ppruvaw jitolbu l-ażil fil-punt uffiċjali tal-qsim tal-fruntiera mal-Bulgarija iżda nġibdu lura b’mod vjolenti mill-awtoritajiet Torok li sawtuhom u żammewhom bil-forza għal ħames xhur f’kundizzjonijiet tal-biża’.
Inħarġu ordnijiet ta’ deportazzjoni kontrihom, li wasslu għall-indħil tan-Nazzjonijiet Uniti u organizzazzjonijiet internazzjonali oħra tad-drittijiet tal-bniedem li rrikonoxxewhom bħala minoranza reliġjuża ppersegwitata. L-attenzjoni pubblika li rċieva l-każ fl-aħħar wasslet biex il-qorti Torka ddeċidiet favur il-grupp, u twaqqfet l-ordnijiet ta’ deportazzjoni kollha kontrihom u ddikjarat li l-azzjoni tagħhom mill-fruntiera kienet kompletament fl-ambitu tal-liġi. Iżda din il-pubbliċità ħolqot periklu għall-membri Ażeri tal-fidi għal darb'oħra. Dawk li jemmnu bħal Mirjalil li kienu ġew imġiegħla jiffirmaw dokument li jipprojbixxihom li jipprattikaw pubblikament u jxerrdu l-fidi tagħhom issa kisru l-ftehim u kienu f’periklu saħansitra akbar li jirritornaw l-Ażerbajġan.
Il-persekuzzjoni kontra membri tal-fidi fl-Ażerbajġan mhijiex avveniment iżolat, iżda pjuttost hija parti minn mewġiet ta’ persekuzzjoni li nħolqu kontra din il-minoranza reliġjuża minn mindu ħareġ l-evanġelju uffiċjali tar-reliġjon “l-Għan tal-Għorrief” miktub mill- kap tar-reliġjon Aba Al-Sadiq.
In Alġerija u, Iran membri ffaċċjaw arrest u sentenzi ta’ ħabs u kienu pprojbiti milli jeżerċitaw id-drittijiet tagħhom għal-libertà reliġjuża, u fil Iraq huma sofrew attakki bl-armi fuq djarhom minn milizzji armati, u studjużi talbu biex jinqatlu. Fil Malasja, ir-reliġjon ġiet iddikjarata "grupp reliġjuż devjanti" u l-kontijiet tal-midja soċjali b'kontenut tar-reliġjon ġew imblukkati.
Għal Namiq u Mammadagha, minkejja li ilhom miżmuma inġustament fit-Turkija għal aktar minn ħames xhur, huma jibqgħu sodi fl-impenn tagħhom li jipprattikaw il-fidi tagħhom b’mod paċifiku. Issa qed joqogħdu fil-Latvja, jimmiraw li jerġgħu jibnu ħajjithom u jgawdu l-libertà ġdida tar-reliġjon u t-twemmin tagħhom.
