De Russischtalige krant Izvestia publiceerde een interview van Sofia Devyatova met Zijne Zaligheid Patriarch Theophilus III over de bedreigingen waarmee christenen in het Heilige Land worden geconfronteerd, hun houding ten opzichte van vaccinatie en de vooruitzichten van christelijke eredienst dit jaar in Jeruzalem.
– Uwe Zaligheid, u sprak onlangs over de bedreigingen voor de christelijke aanwezigheid in Jeruzalem en in het hele Heilige Land. Hoe groot is het gevaar van een wijziging in de eigendomsstatus? Is er een compromis te vinden dat alle partijen tevreden stelt?
– Vandaag staan we voor een duidelijk gevaar. Christenen over de hele wereld moeten zich zorgen maken over de situatie van hun broeders en zusters in het Heilige Land. De dreiging dat we zullen worden uitgezet is reëel. In de afgelopen decennia zijn we er helaas aan gewend geraakt dat Israëlische extremistische groeperingen op oneerlijke wijze beslag leggen op eigendommen van christelijke families en kerkelijke instellingen. Vandaag dreigt hun offensief nog verder te gaan.
Als deze radicale groepen de strategische plaatsen van de christelijke pelgrims bij de Jaffapoorten bezetten, zullen nog meer christenen Jeruzalem verlaten en zullen miljoenen pelgrims over de hele wereld geen volledige spirituele reis kunnen maken. Bovendien zal het verdwijnen van de christelijke gemeenschap – een gemeenschap die onderwijs, gezondheidszorg en humanitaire hulp biedt aan mensen van alle religies in de regio – verwoestende gevolgen hebben voor de meest kwetsbaren. Het zal ook op tragische wijze de reputatie van Jeruzalem als religieuze hoofdstad van de wereld aantasten.
Christenen over de hele wereld maken deel uit van de Opstandingsgemeenschap. Degenen onder ons die aanbidden op de plaats van Christus' dood en opstanding zijn dragers van dit idee. Daarom streven we ernaar om samen met onze buren een oplossing te vinden die het multireligieuze en multiculturele paneel van de heilige stad zal beschermen.
– De Russisch-Orthodoxe Kerk spreekt zich vaak uit over de ontoelaatbaarheid van uitingen van radicalisme en onverdraagzaamheid in interreligieuze relaties. Gaan we echt een nieuw tijdperk van confrontatie in en waar heeft dit volgens jou mee te maken?
– Helaas zien we hoe het aantal mensen dat lijdt vanwege hun religieuze overtuigingen elk jaar toeneemt. Meer dan 80% van degenen die wereldwijd worden vervolgd, zijn christenen. Integendeel, Jeruzalem bewijst de mogelijkheid van religieuze harmonie. We hebben vele eeuwen bij onze joodse en islamitische buren gewoond. Onze aanwezigheid in de Oude Stad roept geen vragen op bij de staat, noch bij religieuze instellingen, noch bij de overgrote meerderheid van de burgers die in vrede en voorspoed leven.
Toch wordt onze toekomst bedreigd door kleine groepen goed gefinancierde Israëlische extremisten die een slopende oorlog voeren tegen een weerloze gemeenschap die er alleen naar streeft haar buren lief te hebben en te dienen. We vormen momenteel minder dan 1% van de bevolking en ons aantal neemt af. De wereld moet handelen tot het te laat is.
– In 2019 had u een ontmoeting met de Russische president Vladimir Poetin. Hij sprak over de bescherming van christenen in een zeer moeilijke situatie in verband met de gebeurtenissen in het Midden-Oosten. De Russische leider merkte toen op dat het uiterst belangrijk was om vriendschappelijke betrekkingen aan te gaan met moslimdenominaties. Wat kun je zeggen over het werken in deze richting met de vertegenwoordigers van de islam?
– (EN) We moeten president Poetin hulde brengen voor zijn inspanningen om de christelijke gemeenschap over de hele wereld te ondersteunen. We zijn enorm enthousiast en dankbaar voor zijn steun. U hebt ook gelijk als u spreekt over de noodzaak van nauwere betrekkingen tussen christenen en moslims. Van onze kant zijn christenen door Jezus Christus geroepen om iedereen te helpen en hun naasten lief te hebben als zichzelf.
In Jeruzalem onderhouden de kerken al meer dan duizend jaar goede relaties met onze moslimbroeders en -zusters. Ik ontmoet regelmatig moslimleiders uit het Heilige Land en over de hele wereld. Ik ben vooral dankbaar voor de vriendschap met Zijne Majesteit Koning Abdullah van Jordanië, die als de bewaarder van christelijke en islamitische heilige plaatsen in het Heilige Land onvermoeibaar is in zijn inspanningen om christenen hier en in het hele Midden-Oosten te beschermen. Zonder verwaand te zijn, denk ik dat we de wereld kunnen leren hoe ze goede relaties tussen moslims en christenen kunnen opbouwen.
– Hoe beoordeelt u de situatie van christenen in Kazachstan tegen de achtergrond van massale protesten, rellen en de groei van radicale sentimenten in dit land?
– (EN) De situatie in Kazachstan baart ons allemaal grote zorgen. Jezus Christus leerde Zijn volgelingen bidden en werken voor vrede in Jeruzalem. We roepen christenen over de hele wereld op om te bidden voor vrede in Kazachstan en roepen onze broeders en zusters in Kazachstan op hun uiterste best te doen om vrede en verzoening in dat land te bewerkstelligen.
– Drie jaar geleden stelde u een bijeenkomst voor van de leiders van de Orthodoxe Kerken over de kwestie van het overwinnen van het schisma veroorzaakt door de uitgifte van de Tomos voor Autocefalie van de “Orthodoxe Kerk van Oekraïne”. Is deze manier om het probleem op te lossen nog mogelijk? Hoe schat u de mate waarin het schisma nu heeft bereikt in?
– Er zijn maar weinig kwesties die qua belang vergelijkbaar zijn met de kwestie van de eenheid van de Kerk. Een paar uur voor Zijn arrestatie was Jezus Christus hier in de hof van Getsemane in Jeruzalem aan het bidden. In deze kostbare minuten bad Hij voor zijn discipelen, voor de kerk en voor al zijn volgelingen. Bovenal één zijn.
In 2019 was ik vereerd om uit de handen van Zijne Heiligheid Patriarch Cyril de Patriarch Alexy II-prijs te ontvangen voor mijn inspanningen om de eenheid van orthodoxe volkeren te versterken. Toen zei ik dat zelfs de meest hechte families tijden van beproevingen en conflicten doormaken. Net als de vroege kerk zijn onze orthodoxe kerken gezegend met de aanwezigheid van patriarchen, aartsbisschoppen en bisschoppen, die allemaal samenleven met de kerk en vastbesloten zijn een rechtschapen leven te leiden en anderen in verschillende gemeenschappen en in moeilijke tijden te begeleiden. Geen wonder dat er conflicten ontstaan.
Ik heb lang geloofd dat communicatie de beste oplossing is voor onze grootste problemen. In de orthodoxe kerken is het van vitaal belang dat we elkaar blijven ontmoeten in de geest van christelijke liefde en broederschap en om kwesties te bespreken die ons maar al te gemakkelijk verdelen. Door gastvrij te leven en alles te delen wat we hebben, nodigen we de Heilige Geest uit om ons te verenigen. Ik was erg enthousiast over de bereidheid van de leiders om elkaar te ontmoeten en ik kijk uit naar nieuwe gelegenheden om mijn gedachten met hen te delen in de komende maanden.
– Over de komende bijeenkomst van patriarch Cyril en paus Franciscus: welke kwesties zouden volgens u aan de orde moeten worden gesteld?
– (EN) Ik ben blij dat patriarch Kirill de paus ontmoet. Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat het altijd een groot genoegen is om paus Franciscus te ontmoeten. Hij is een inspirerende leider en trouwe vriend voor velen van ons over de hele wereld. Hij is ook een lichtend voorbeeld van waar christelijk leiderschap in een diverse en verdeelde wereld. Ik zal bidden dat hun ontmoeting gezegend zal worden en dat de besprekingen vruchtbaar zullen zijn. En we zijn ook opgewonden door de woorden van de kerstboodschap van Patriarch Cyril, die zeker weer zal worden gehoord in zijn verschillende bijeenkomsten, dat hij ons steunt in de problemen waarmee we worden geconfronteerd.
– Het tijdperk van het coronavirus heeft de samenleving in twee delen verdeeld over de kwestie van vaccinatie. Hoe zou u vanuit het oogpunt van de kerk de acties beoordelen van de tegenstanders van vaccinatie, die volgelingen hebben gevonden en aanhoudend massale agitatie leiden?
– Ten eerste is het mijn taak om van mensen te houden, niet om ze te veroordelen. Ten tweede, rekening houdend met uw eerdere vragen, is het van vitaal belang dat we de persoonlijke vrijheden van mensen serieus nemen. Ten derde was ik, net als veel andere christelijke leiders over de hele wereld, blij dat ik werd ingeënt tegen het coronavirus. Het vaccin is het antwoord op onze gebeden en ik dank God voor deze reddende technologie. Het beschermt mensen tegen de dood en ernstige ziekte, het verkleint de kans om anderen te besmetten. Kortom, vaccinatie is een zeer praktische manier om liefde voor de naaste te tonen.
– Kan de aanbidding worden uitgevoerd in een pandemie en wat denk je dat het dit jaar zal zijn? Hoe zal de christenheid Pasen vieren?
– De pandemie van het coronavirus heeft veel dingen in onze wereld veranderd. In het Heilige Land rouwen we om het gebrek aan aanbidders. Het is onze heilige plicht om mensen van over de hele wereld op deze heilige plaatsen te verwelkomen. Dit jaar hopen we meer pelgrims te mogen verwelkomen, maar we begrijpen nog steeds dat het totaal aantal gasten waarschijnlijk relatief bescheiden zal blijven.
Ik dring er bij iedereen op aan om te onthouden dat aanbidding overal kan plaatsvinden. Er zijn zoveel reizen die we kunnen maken: fysiek, spiritueel, in het buitenland en binnen onze eigen gemeenschap. Er zijn veel plaatsen waar we heen kunnen gaan en verschillende soorten ervaringen die we kunnen opdoen om dichter bij Christus te komen. Met Pasen vieren we de verrijzenis van Christus, en met Pinksteren belijden we dat Hij overal aanwezig is waar een kerkgemeenschap is, door de kracht van de Heilige Geest.
Daarom roep ik al mijn broeders en zusters over de hele wereld op om heilige plaatsen te zoeken in hun eigen gemeenschap; om hun steden en kerken in een plaats van aanbidding te veranderen en opnieuw de grenzeloze, oneindige liefde van God te ervaren, die de onze wordt met Pasen. Als we dit kunnen bereiken, geloof ik dat de Heilige Geest Jezus Christus op een nieuwe manier aan ons leven en onze gemeenschappen zal toevoegen.
Vertaling: P. Gramatikov
Bron: Izvestia krant
