15.8 C
Brussels
ULwesibili, May 14, 2024
Human RightsEMyanmar: Ukubuthwa okuphoqelekile kubonisa 'ukuphelelwa yithemba' kwe-junta, kusho uchwepheshe wamalungelo

EMyanmar: Ukubuthwa okuphoqelekile kubonisa 'ukuphelelwa yithemba' kwe-junta, kusho uchwepheshe wamalungelo

ISIVIVINYO: Ulwazi nemibono ekhiqizwe kabusha ezihlokweni yilabo abakushoyo futhi kuwumthwalo wabo siqu. Ukushicilelwa ku The European Times akusho ngokuzenzakalelayo ukuvumela umbono, kodwa ilungelo lokuwuveza.

IZINGUQUKO ZOKUNQAPHELA: Zonke iziqephu zendatshana ezikule sayithi zishicilelwa ngesiNgisi. Izinguqulo ezihunyushiwe zenziwa ngenqubo ezenzakalelayo eyaziwa ngokuthi ukuhumusha kwe-neural. Uma ungabaza, bheka njalo isihloko sokuqala. Ngiyabonga ngokuqondisisa.

Izindaba zeZizwe Ezihlangene
Izindaba zeZizwe Ezihlangenehttps://www.un.org
Izindaba zeZizwe Ezihlangene - Izindaba ezidalwe yizinsizakalo Zezindaba zeNhlangano Yezizwe.

Echaza lesi sinyathelo njengolunye uphawu “lobuthakathaka nokuphelelwa ithemba” kweqembu elibusayo, u-Tom Andrews onguMbikeli Okhethekile ucele ukuthi kuthathwe izinyathelo eziqinile zamazwe ngamazwe ukuvikela abantu abasengozini ezweni lonke.

"Ngenkathi belimele futhi liphelelwa yithemba, ibutho lezempi laseMyanmar lisalokhu liyingozi kakhulu,” yena wathi. "Ukulahleka kwamasosha kanye nezinselelo zokuqasha sekuphenduke izinsongo ezikhona ku-junta, ebhekene nokuhlaselwa okunamandla ezweni lonke." 

Ukugcwalisa amarenki 

I-Junta yakhipha umyalo ngomhla ziyi-10 kuNhlolanja lapho yathi isebenzise uMthetho Wenkonzo Yezempi Yabantu ka-2010. 

Abesilisa abaneminyaka engu-18 kuya kwengama-35 nabesifazane abaneminyaka engu-18 kuya kwengama-27 manje sebengabuthelwa empini, nakuba abesilisa nabesifazane “abachwepheshile” abafinyelela eminyakeni yobudala engama-45 nengama-35, ngokulandelana, nabo bangabuthwa. 

Uhlelo luwukubhalisa abantu abangu-5,000 ngenyanga kusukela ngo-Ephreli. Labo ababalekela inkonzo yezempi, noma ukusiza abanye ukuba benze kanjalo, bangaphansi kweminyaka emihlanu ejele.

Faka isikhalazo ngesenzo 

"Njengoba i-junta iphoqa izinsizwa nezintombi ukuba zingene embuthweni wezempi, isiphindeke kabili ekuhlaseleni kwayo izakhamuzi zisebenzisa inqwaba yezikhali ezinamandla," kusho uMnu. Andrews. 

Wengeze ngokuthi phezu kokungasebenzi kwe-UN UMkhandlu wezokuPhepha, amazwe kumele aqinise futhi axhumanise izinyathelo zokunciphisa ukufinyelela kwe-junta ezikhalini nasekuxhaseni ngezimali ezidingayo ukuze kuqhutshekwe nokuhlaselwa kwabantu. 

"Ungalenzi iphutha, izimpawu zokuphelelwa yithemba, njengokubekwa kohlaka, akuzona izinkomba zokuthi i-junta namabutho ayo ayiyona ingozi kubantu baseMyanmar. Empeleni abaningi babhekene nezingozi ezinkulu nakakhulu,” usho kanje. 

Ingane esikhungweni sabafudukisiwe ngaphakathi (IDP) eMyanmar. (ifayela)

Ukuketula umbuso, ukungqubuzana kanye nabalimala 

Amasosha athatha amandla eMyanmar eminyakeni emithathu edlule, esusa uHulumeni okhethiwe. Kusukela ngaleso sikhathi amasosha abelwa namaqembu aphikisayo ahlomile, okuholele ekutheni abantu abaningi bafuduke ezindaweni zabo futhi kwalimala abantu. 

Izibalo zakamuva ze-UN zibonisa lokho cishe abantu abayizigidi ezi-2.7 basala dengwane ezweni lonke, okuhlanganisa abacishe babe yizigidi ezi-2.4 abasuswa ngemuva kokuthathwa kwamasosha ngoFebhuwari 2021. 

Izinxushunxushu zisaqhubeka nokushuba ezingxenyeni ezahlukene zezwe, njengoba isimo siqhubeka siba sibi esifundazweni saseRakhine, esisogwini olusentshonalanga, ihhovisi le-UN lezindaba zobuntu, I-OCHA, kubikwe ekuqaleni kwaleli sonto.  

U-Rakhine ubone ukulwa okushubile phakathi kwamabutho ahlomile kanye ne-Arakan Army, iqembu lohlanga elihlomile, elivimbele ukufinyelela kosizo lwabantu, naphezu kwezidingo ezikhulayo.

 Khonamanjalo, ukumiswa komlilo kusaqhubeka nokubamba enyakatho yeShan, okuvumela iningi labantu abasuswa ezindaweni zabo ekupheleni kuka-2023 ukuthi babuyele ekhaya. Cishe izakhamuzi ezingu-23,000 ezabalekela ukushuba kwezinxushunxushu esifundeni ngonyaka odlule basala dengwane ezindaweni ezingu-141 emalokishini angu-15.

I-OCHA yengeze ngokuthi isimo sezinxushunxushu enyakatho-ntshonalanga naseningizimu-mpumalanga yeMyanmar siyaqhubeka, nokushayisana kwezikhali, ukuhlasela kwezindiza kanye nokuqhunyiswa kwezibhamu okusongela ukuphepha kwezakhamuzi kanye nokuxoshwa kwabashayeli.  

Abantu abasha 'bathukile' 

KuMnu. Andrews, isinqumo se-junta sokuqalisa umthetho wokubuthwa siwumzamo wokuthethelela kanye nokwandisa iphethini yokuqasha ngempoqo esivele ithinta abantu ezweni lonke. 

Uthe ezinyangeni ezedlule kubikwa ukuthi izinsizwa zithunjwe ezitaladini zasemadolobheni aseMyanmar noma ziphoqelelwe ukuthi zingenele umbutho wezempi, kanti kubikwa ukuthi izakhamuzi zisetshenziswa njengabathwali nezihlangu zabantu.

"Intsha ithuthumela ngenxa yokuthi kungenzeka iphoqelelwe ukuba ibambe iqhaza ekubuseni kwamaphekula e-junta. Izibalo ezibalekela imingcele zibalekela ukubuthwa zizokhula kakhulu,” exwayisa.

Uchwepheshe wamalungelo ucele ukuthi kufakwe usizo lokusiza abantu emiphakathini ethintekile eMyanmar, okuhlanganisa nokuhlinzekwa kosizo oluwela imingcele, kanye nokwesekwa okukhulu kwabaholi abazibophezele kuguquko lwentando yeningi. 

“Manje, kunanini ngaphambili, umphakathi wamazwe ngamazwe kumele ithathe isinyathelo ngokushesha ukuhlukanisa i-junta nokuvikela abantu baseMyanmar, ”kusho yena. 

Mayelana nababhali be-UN 

Ababhali abakhethekile abafana noMnu Andrews baqokwa yi-UN Umkhandlu Wamalungelo Abantu futhi unikezwe igunya lokubika ngezimo ezithile zezwe noma izindaba ezinendikimba.

Laba ochwepheshe basebenza ngokuzithandela futhi abazimele kunoma yimuphi uhulumeni noma inhlangano. Basebenza ngokwezikhundla zabo ngabanye futhi ababona abasebenzi be-UN futhi abakhokhelwa ngomsebenzi wabo.   

Isixhumanisi somthombo

- Ukukhangisa -

Okuningi okuvela kumbhali

- OKUQUKETHWE OKUKHETHEKILE -indawo_img
- Ukukhangisa -
- Ukukhangisa -
- Ukukhangisa -indawo_img
- Ukukhangisa -

Kumelwe ufunde

Izihloko zakamuva

- Ukukhangisa -