Besorgdheid oor kerke – Die hoogs verwagte 26ste VN se Klimaatsveranderingskonferensie van die Partye (COP26) het verlede week in Glasgow begin. Kerke en geloofsgemeenskappe was sigbaar en teenwoordig in Glasgow.
*Deur Peter Pavlovič
Vanjaar se COP is die 26ste uitgawe van die jaarlikse byeenkoms wat deur die VN se Raamwerkkonvensie oor Klimaatsverandering gehou word. Dit het elke ses jaar plaasgevind nadat ongeveer 200 lande van regoor die wêreld die historiese Parys-ooreenkoms onderteken het, wat 'n ambisie beklemtoon vir 'n gesamentlike reaksie op klimaatsverandering om aardverwarming onder 1.5 grade Celsius te hou.
Ses jaar ná die Parys-ooreenkoms is stappe wat onderneem is om klimaatsverandering die hoof te bied, ver onder wat nodig is en ver onder die beloftes wat in Parys gemaak is. In plaas daarvan om te verminder, groei CO2-vrystellings steeds. Die ontwikkelde lande van die wêreld, verantwoordelik vir die meerderheid van die opgehoopte koolstof in die atmosfeer, is huiwerig om beslissende stappe te neem. Die konferensie in Glasgow word deur baie beskou as 'n laaste geleentheid om die proses van 'n effektiewe reaksie op aardverwarming weer op dreef te kry voordat dit te laat is.
Die VN se hoofsekretaris, António Guterres, het dit duidelik gemaak toe hy gesê het: “Ons verslawing aan fossielbrandstowwe stoot die mensdom tot op die randjie. Ons grawe ons eie grafte. Ons planeet is besig om voor ons oë te verander - van die seedieptes tot bergtoppe, van smeltende gletsers tot meedoënlose uiterste weergebeurtenisse ... Ons staar 'n oomblik van waarheid in die gesig.”
Europa, EU en klimaatsverandering
Die EU en meeste van die Europese lande van binne en buite die Unie het hul ambisieuse planne in die aanloop tot COP26 uitgeklaar. Die EU is daartoe verbind om teen 2050 klimaatneutraal te kry en CO2-vrystellings met 55% teen 2030 te verlaag in vergelyking met vlakke in 1990. Die EU is 'n groot skenker in finansiële hulp, wat ontwikkelende lande help in hul reaksie op klimaatsverandering en om aan te pas by sy impak, en het sy ambisie duidelik gemaak om 'n wêreldleier in hierdie pogings te wees. Tog bly 'n aantal vrae en bekommernisse voort, of dit nou in individuele Europese lande is (lede en nie-lede van die Unie), of in die formulering van 'n kollektiewe Europese benadering.
Na etlike jare het dit duidelik geword dat 'n effektiewe reaksie op klimaatsverandering veel meer verg as verreikende en ambisieuse politieke besluite, respek vir die wetenskap, implementering van innovasies en wye gebruik van groen, klimaatvriendelike tegnologieë. Met dit in gedagte, is een van die belangrikste bekommernisse van die EU-benadering in sy klimaatplanne "om niemand agter te laat nie". Om nie skade aan te rig nie, maar om vriendelik te wees teenoor die natuur, om nie vernietigend te wees nie, maar om die aarde te versorg, moet 'n kollektiewe verantwoordelikheid wees.
Kerke het meestal bygedra tot die Glasgow-konferensie deur 'n ekumeniese span onder leiding van die Wêreldraad van Kerke. Die Konferensie van Europese Kerke, sowel as 'n aantal individuele Europese kerke was verteenwoordig, tesame met globale ekumeniese liggame soos ACT Alliance en die Lutherse Wêreldfederasie.
Danksy 'n doeltreffende samewerking tussen plaaslike kerke in Glasgow en in Skotland, was kerke se optrede nie net binne die konferensielokaal sigbaar nie, maar eweneens in die stad. In verskeie geleenthede wat rondom COP26 gehou is, het kerke hande gevat om kommer uit te spreek, besprekings en gebede te hou, insluitend 'n ekumeniese erediens in die Glasgow-katedraal.
Sorg vir die skepping het ekumeniese gemeenskap van kerke versterk, asook wêreldgodsdienste nader gebring. Dit word nie net toenemend erken nie, maar ook toenemend waardeer en toenemend sigbaar. Kerke is aan die voorpunt in die bewusmaking van die wêreldwye omgewingskrisis, bid en neem aksies om ons gemeenskaplike huis te beskerm.
* Ds. Dr Peter Pavlovic is die Studiesekretaris van die Konferensie van Europese Kerke. Terselfdertyd lei hy die Europese Christelike Omgewingsnetwerk en is hy lid van die Wêreldraad van Kerke se werkgroep oor klimaatsverandering.
