Inikeza ukwaziswa okwengeziwe kokuthi umuntu waba khona kanjani
Izinyo lengane okungenani elineminyaka engu-130,000 XNUMX ubudala, elitholwe emhumeni eLaos, lingasiza ososayensi bathole ulwazi olwengeziwe ngomzala wakuqala wohlanga lwesintu, ngokocwaningo olwanyatheliswa kuyi-Nature Communications. Abacwaningi bakholelwa ukuthi ukutholakala kufakazela ukuthi amaDenisovans - igatsha lesintu elingasekho - ahlala ezindaweni ezishisayo zaseNingizimu-mpumalanga ye-Asia.
Kuncane kakhulu okwaziwayo ngamaDenisovans, abazala bamaNeanderthals. Ososayensi baqale ukuwathola ngesikhathi besebenza emhumeni waseSiberia ngo-2010 bathola ithambo lomunwe wentombazane eyingxenye yeqembu labantu abangaziwa kuze kube manje. Besebenzisa inhlabathi kanye nesihlakaniphi kuphela esitholakala eDenis Cave, bakhipha lonke uhlobo lofuzo lweqembu.
Kwathi ngo-2019, abacwaningi bathola umhlathi eThafeni laseTibetan, okufakazela ukuthi ezinye zezinhlobo zezilwane nazo zazihlala eChina. Ngaphandle kwalezi zinsalela ezingavamile, indoda yaseDenisovan yashiya cishe yonke imikhondo ngaphambi kokuba inyamalale - ngaphandle kwezakhi zofuzo ze-DNA yomuntu yanamuhla. Ngenxa yokuzalanisa neHomo sapiens, izinsalela zendoda yaseDenisovan zingatholakala kubantu bamanje eNingizimu-mpumalanga ye-Asia nase-Oceania. AboMdabu kanye nabantu basePapua New Guinea banamaphesenti angaba yisihlanu e-DNA yezinhlobo zasendulo.
Ososayensi baye baphetha ngokuthi “okhokho banamuhla balezi zizwe” babexubene “nabaseDenisovan eNingizimu-mpumalanga ye-Asia,” kusho uClement Zanoli, isazi se-paleoanthropologist kanye nombhali-ndawonye wocwaningo. Kodwa abukho “ubufakazi obuphathekayo” bokuba khona kwabo kule ngxenye yezwekazi lase-Asia, kude nezintaba ezibandayo zaseSiberia noma zaseTibet, kusho umcwaningi weFrench National Research Centre etshela i-AFP.
Lokhu kwenzeka kwaze kwaba yilapho iqembu lososayensi liqala ukutadisha izinsalela zoMgede weCobra enyakatho-mpumalanga yeLaos. Ochwepheshe bemigede bathola indawo ezintabeni ngo-2018 eduze komhume uTam Pa Ling, lapho sekutholakale khona izinsalela zabantu basendulo. Ngokushesha kwavela ukuthi izinyo linesimo “esivamile somuntu,” kuchaza uZanoli. Ucwaningo luthi ucwaningo lwama-protein asendulo luveza ukuthi izinyo ngengane, mhlawumbe intombazane, eneminyaka ephakathi kuka-3.5 no-8.5. Ngemva kokuhlaziya ukuma kwezinyo, ososayensi bakholelwa ukuthi cishe amaDenisovan ayehlala kulo mhume eminyakeni engu-164,000 131,000 kuya kwengu-XNUMX XNUMX edlule.