7.5 C
Brussels
NgoMsombuluko, Ephreli 29, 2024
EuropeI-EU-MOLDOVA: Ingabe iMoldova icindezela ngokungafanele inkululeko yabezindaba? (I)

I-EU-MOLDOVA: Ingabe iMoldova icindezela ngokungafanele inkululeko yabezindaba? (I)

Umsunguli nenhloko yomthombo wezindaba ngaphansi kwezigwegwe ze-EU kanye nezigwegwe zaseMoldova zenkulumo-ze ye-Russian kanye ne-disinformation kudala "Stop Media Ban" kanye nemikhankaso emelene neMoldova ePhalamende laseYurophu eStrasbourg naseBrussels ...

ISIVIVINYO: Ulwazi nemibono ekhiqizwe kabusha ezihlokweni yilabo abakushoyo futhi kuwumthwalo wabo siqu. Ukushicilelwa ku The European Times akusho ngokuzenzakalelayo ukuvumela umbono, kodwa ilungelo lokuwuveza.

IZINGUQUKO ZOKUNQAPHELA: Zonke iziqephu zendatshana ezikule sayithi zishicilelwa ngesiNgisi. Izinguqulo ezihunyushiwe zenziwa ngenqubo ezenzakalelayo eyaziwa ngokuthi ukuhumusha kwe-neural. Uma ungabaza, bheka njalo isihloko sokuqala. Ngiyabonga ngokuqondisisa.

Willy Fautre
Willy Fautrehttps://www.hrwf.eu
U-Willy Fautré, owayeyisikhulu esiphezulu kwiKhabhinethi yoMnyango Wezemfundo wase-Belgian kanye nasePhalamende lase-Belgian. Ungumqondisi we Human Rights Without Frontiers (HRWF), i-NGO ezinze e-Brussels ayisungula ngo-December 1988. Inhlangano yakhe ivikela amalungelo abantu jikelele ngokugxila okukhethekile kubantu abancane bezinhlanga nezenkolo, inkululeko yokukhuluma, amalungelo abesifazane kanye nabantu be-LGBT. I-HRWF izimele kunoma iyiphi inhlangano yezepolitiki nanoma iyiphi inkolo. UFautré wenze umsebenzi wokuthola iqiniso ngamalungelo abantu emazweni angaphezu kuka-25, okuhlanganisa nasezifundeni eziyingozi njengase-Iraq, eNicaragua yamaSandinist noma ezindaweni eziphethwe yiMaoist eNepal. Ungumfundisi emanyuvesi emkhakheni wamalungelo abantu. Ushicilele izihloko eziningi kumajenali asenyuvesi mayelana nobudlelwano phakathi kombuso nezinkolo. Uyilungu le-Press Club eBrussels. Ungummeli wamalungelo abantu e-UN, ePhalamende LaseYurophu nase-OSCE.

Umsunguli nenhloko yomthombo wezindaba ngaphansi kwezigwegwe ze-EU kanye nezigwegwe zaseMoldova zenkulumo-ze ye-Russian kanye ne-disinformation kudala "Stop Media Ban" kanye nemikhankaso emelene neMoldova ePhalamende laseYurophu eStrasbourg naseBrussels ...

I-EU-MOLDOVA – Umsunguli nenhloko yomthombo wezindaba ngaphansi kwezigwegwe ze-EU kanye nezigwegwe zaseMoldova zenkulumo-ze ye-Russian kanye ne-disinformation kudala "Stop Media Ban" kanye nemikhankaso emelene neMoldova ePhalamende laseYurophu eStrasbourg naseBrussels..

NguDkt Evgeniia Gidulianova noWilly Fautré

Ngomhla ziyi-10 kuMasingana, iqembu lezepolitiki le-ECR (European Cama-onservatives kanye Reformists) ePhalamende laseYurophu lahlela ingqungquthela eBrussels mayelana ne-Press Freedom ezingeni lamazwe ngamazwe aseYurophu, lapho "Stop Media Ban" eMoldova yayimelwe ngumongameli wayo, uLudmila Belcencova. Umyalezo wakhe wawuthi iMoldova, engenele ukhetho kwi-European Union, iyicindezela ngokungafanele inkululeko yabezindaba.

Ludmila Belcencova uyaba ubani?

Ngokolwazi lokushicilelwe “I-BLOKNOT Moldova” U-Ludmila Belcencova wazalwa ngoJulayi 5, 1972, edolobheni laseVinnytsia, esifundeni saseChernivtsi e-Ukraine. Wafundela ukuba uthisha wezomlando. Iminyaka eminingi, ubesebenza njenge-a Umethuli we-TV esiteshini se-NIT, esasibizwa ngokuthi umlomo we- Iqembu lamaKhomanisi eRiphabhulikhi yaseMoldova (PCRM). Wayeyilungu leqembu futhi kanjalo, i ilungu elikhethiwe lePhalamende laseMoldova.

I "Umagazini we-Aquarelle,” kukholamu yayo ethi “I-Club of Career Women,” kubonisa ukuthi uBelcencova waqala umsebenzi wakhe kuthelevishini emuva ngo-1997. Ekuqaleni, wayesebenza njengentatheli ohlelweni lwezindaba. Isiteshi se-NIT. Ngemva kwalokho, waba umhleli wohlelo lwentatheli i-MAXIMA ku-NIT ngaphambi kokuba kamuva abe ngumqambi nomethuli walo. Ngo-2004, wasebenza isikhathi eside Inxusa laseRiphabhulikhi yaseMoldova eRussia(*).

Ngokusho kwabezindaba KP eMoldova, (KOmsomolskaya Pravda), i-Belcencova yenza umsebenzi wobuntatheli bezombusazwe, ikakhulukazi ekhuthaza umbono wophiko lwesokunxele ngokwedlulele lweQembu LamaKhomanisi. Ngo-2009, wayesohlwini lweQembu LamaKhomanisi okhethweni futhi kamuva waba yiLungu LePhalamende laseMoldova njengeKhomanisi. Kodwa-ke, ngokushesha ngemva kokuthola igunya lakhe, washiya iqembu elingakwesokunxele kakhulu leQembu LamaKhomanisi (PCRM), kanye neqembu lamaLungu ePhalamende, wajoyina iqembu. I-Moldovan Unită Party. Ube ngumkhulumeli waleli qembu, kodwa ngokuhamba kwesikhathi wahoxa kwezepolitiki wabuyela ebuntathelini.

Ngomhla ziyi-16 kuZibandlela wezi-2022, iMoldova yabeka unswinyo futhi yamisa ilayisensi “I-Primul eMoldova” isiteshi, ebesikhona inguqulo yesi-Romanian-Moldovan yesiRashiya I-Pervyi Kanal. I-Belcencova ngaleso sikhathi yayinguMkhiqizi Jikelele wayo. I-Pervyi Kanal (Primul eMoldova) nayo yawela ngaphansi Izijeziso ze-EU(**).

Ngomhla zingama-31 kuNhlaba wezi-2023, i-Belcencova yakha futhi yahola i-“Misa Ukuvinjelwa Kwemidiya” inkundla, eqondise ngqo i-Moldova.

ULudmila Belcencova PrimulTV Misa Ukuvinjelwa Kwemidiya engqungqutheleni yaseBrussels I-EU-MOLDOVA: Ingabe iMoldova icindezela ngokungafanele inkululeko yabezindaba? (I)
U-Ludmila Belcencova wayengumkhiqizi Jikelele we- “I-Primul eMoldova TV” isiteshi (esibizwa ngokuthi i-Pervyi Kanal) – i-Pervyi Kanal/ Primul eMoldova ngaphansi kwezinswinyo ze-EU kanye ne-Moldovan. Okwamanje ungumongameli we-STOP MEDIA BAN. Isithombe "kwiNgqungquthela Yenkululeko Yabezindaba" eBrussels.

Kafushane nje, i-ajenda kaLudmila Belcencova yemibono nepolitiki ihambisana nophiko lwesokunxele oluqinile lweQembu LamaKhomanisi laseMoldova (PCRM), eseliphenduke iqembu elingasho lutho kanye nethuluzi eMoldova eminyakeni embalwa edlule, futhi ligxuma lisuka enkundleni yezepolitiki laya. abezindaba ukuze baqhubekisele phambili i-ajenda 'yakhe'. Ngesikhathi se-Q & A yengqungquthela eyayihlelwe yiqembu lezepolitiki le-ECR lePhalamende laseYurophu, wehluleka kabili ukuphendula imibuzo eyayibuzwe umqondisi wenhlangano. Human Rights Without Frontiers: “Lithini igama lemithombo yezindaba yakho evinjelwe futhi isizathu sokuvinjelwa kwezinsolo zokusekela kwakho imibono kaPutin”? Empendulweni yakhe, uhlulekile ngamabomu kabili ukunikeza igama lemithombo yezindaba yakhe (!) kanye nokuqinisekisa noma ukuphika ukuthi uveze imibono esolwa ngokusekela isiRashiya (!)

Manje usehola inkundla ye-"Stop Media Ban", enye lapho eqala ukubona inkundla yokuzwelana, lapho angaqhubekisela phambili i-ajenda yezepolitiki emelene neMoldova.

Uma u-google igama lakhe elibhalwe ngezinhlamvu zesiLatini, alukho ulwazi ngaye kodwa akunjalo neze ngegama lakhe ngesi-Russian: Людмила Бельченкова.

Ngaye Ikhasi le-Facebook ngesiRashiya, wafaka isithombe sakhe ngebheji lakhe lokugunyazwa ePhalamende laseYurophu egameni le-NGO "Stop Media Ban" (SMB) ayithole ngo-8 January, ezinsukwini ezimbili ngaphambi kwengqungquthela.

Kuyini “Ukuvinjelwa Kwemidiya eMoldova”?

Ngomhla zingama-31 kuNhlaba wezi-2023, uLiudmila Belcencova, Umdidiyeli Jikelele we-“I-Primul eMoldova TV” isiteshi (esibizwa ngokuthi i-Pervyi Kanal), ngaphansi kwezigwegwe zaseMoldova nase-EU, sibanjiwe isithangami sabezindaba esikhungweni sezindaba i-IPN futhi yamemezela ngokokuqala ngqá ukwakhiwa kwendawo yesikhulumi "Misa Ukuvinjelwa Kwemidiya". Inhloso yalolu hlelo kwathiwa ivikela amalungelo azo zonke izintatheli zaseMoldova. I-"Stop Media Ban" izibeka njengenhlangano engekho ngaphansi kukahulumeni nengenzi nzuzo ezinikele emzabalazweni wenkululeko yabezindaba futhi icela kuqedwe ukuvinjelwa kwenqwaba yemithombo yezindaba eMoldova, kulo lonke elaseYurophu nangale kwayo.

Ngomhla zi-5 kuMfumfu wezi-2023, izintatheli ezivela ku-“Stop Media Ban” kubizwa iPhalamende laseYurophu eStrasbourg, ukuvota ukuze lisekele ukungena kweMoldova ku-European Union.  Kodwa-ke, baveze ukuthi kubalulekile ukuqinisekisa ukuthi uHulumeni waseRiphabhulikhi yaseMoldova wenza izinguquko ezidingekayo ukuze ungene ku-European Union. U-Liudmila Belcencova, umongameli kanye nomkhulumeli we-"Stop Media Ban", uthe:

"Ukufinyelela umgomo kudinga umzamo wokuzimisela. I-European Union yasungulwa emibonweni yentando yeningi. IMoldova izoba yilungu le-EU lapho uhulumeni wayo ehlanganyela izindinganiso zaseYurophu futhi ehlonipha wonke amalungelo abantu nenkululeko eyisisekelo, kuhlanganise naleyo esengcupheni enkulu manje. Isibonelo, inkululeko yabezindaba, angeke kube khona ukugxambukela emsebenzini wezintatheli noma ukucwaninga, njengokuvimbela abezindaba abazimele noma ukusabalalisa ulwazi olungaqondile.. "

"IPhalamende LaseYurophu kufanele lithathe izinyathelo zokuthobela imithetho yaseYurophu yenkululeko yabezindaba eMoldova njengezwe eliqokiwe. Lesi senzo sizoqinisekisa ukungabi bikho kobuningi bemithombo yezindaba ezweni futhi sivikele ukuzimela kwabezindaba ethonyeni likahulumeni, lezepolitiki noma lezomnotho.,” kuphetha uBelcencova. Ukuvinjelwa I-Pervyi Kanal (Primul eMoldova) ukuphakanyiswa kusobala ukuthi inhloso yakhe ehamba phambili.

Iwebhusayithi ethi “Stop Media Ban” ishicilela ucingo olujwayelekile lokusayina ekhasini layo eliyisiqalo sicelosikhalo ngokumelene nokuvinjelwa kukahulumeni waseMoldova kwemithombo yezindaba ethile eyakhishwa kusele isonto elilodwa ngaphambi kokhetho lwasekhaya ezweni. Isisekelo sohlu lwezikhalazo kwaba umyalo ka-30 Okthoba 2023, lapho iKhomishana Yezimo Eziyingqayizivele yaseMoldova yavala iziteshi eziyisithupha ezizimele kanye nezinkundla zezindaba ze-inthanethi ze-31. Ngaphambi kwalokho, ngoZibandlela wezi-2022, ezinye iziteshi ze-TV eziyisithupha zavalwa ngamacala okusabalalisa ulwazi olungahlosiwe kanye nokubukela phansi ukuphepha kwezwe.

Ku-World Press Index yayo ehlanganisa amazwe angu-180, iReporters Without Borders, iklelise iMoldova kulezi zikhundla ezilandelayo kule minyaka emithathu edlule: 89 2021,40 ku 2022 futhi 28 in 2023. I-trajectory enhle impela.

Izijeziso ze-EU

Kumele kukhunjulwe ukuthi iziteshi eziningi ezigunyazwe eMoldova nazo zafakwa yi-European Union 10th futhi 11th unswinyo amaphakheji njengoba kukahulumeni kanye i-pro-Kremlin disinformation media, edlala indima ebalulekile futhi ewujuqu ekusekeleni udlame lwaseRussia ngokumelene ne-Ukraine. I-EU iveze ukuthi ibeka engcupheni enkulu ukuhleleka komphakathi kanye nokuvikeleka kwe-EU futhi isetshenziselwa ukuqamba amanga nokukhohlisa imininingwane. Ngakho-ke, i-EU yanquma ukumisa ukusakaza nokusabalalisa kwabo, kanye nokumisa amalayisensi abo.

EU: Ukuqapha kuyadingeka 

Ngobusuku bangaphambi kokhetho lwase-Europe, iPhalamende LaseYurophu lisola inani lama-MEPs kanye nabasebenzi ezinhlwini zalo ukuthi pro-Russia 'influencers'. Ama-MEP namaqembu ezepolitiki kufanele aqaphe futhi elulekwe kahle ukuthi abheke nabagqugquzeli baseBrussels be-ajenda emelene ne-EU ephathelene neMoldova. 

Ngokumangalisayo, ngo-20 Disemba odlule, omunye umuntu waseMoldova/Gagauzia, u-Yevgenia Gutsul, weza eBrussels ngokubamba ingqungquthela yabezindaba eClub Press eBrussels. Kulokhu, wanikeza a isithombe esibi kakhulu sokubusa komthetho eMoldova. E-EU Today, ucashunwe ethi:

“Kunhlolovo ka-2014 inani elingamaphesenti angama-96 lalabo abavotile lathi uma iMoldova ikhetha indlela eya ebulungwini be-EU bese ilahlekelwa ukuzimela kwayo I-Gagauzia iyaligodla ilungelo layo lokuzimela." 


Mayelana Ievgeniia Gidulianova

Ievgeniia Gidulianova

Ievgeniia Gidulianova uneziqu ze-Ph.D. kwezomthetho futhi wayenguSolwazi Ohlangene eMnyangweni Wezinqubo Zobugebengu we-Odesa Law Academy phakathi kuka-2006 no-2021.

Manje usengummeli emsebenzini wangasese futhi ungumxhumanisi we-NGO ezinze eBrussels Human Rights Without Frontiers.

Imibhalo yaphansi

(*) Ngaleso sikhathi, izwe lalibuswa yiQembu LamaKhomanisi elalithole amavoti angu-50.07% futhi lazuza amaLungu ePhalamende angu-71 kwangu-101 okhethweni lwasephalamende lwango-2001. Bakhetha uVladimir Voronin njengomongameli wabo owaqhubeka ebusa kwaze kwaba ngu-2009. IMoldova ngaleso sikhathi kwaba izwe lokuqala langemva kweSoviet lapho IQembu LamaKhomanisi labuyela khona ekubuseni. Kusukela ngo-2010 kuqhubeke, iqembu laqala ukwehlela esihogweni futhi alibange lisamelwa ephalamende ngo-2019. Ngo-2021, babuya ngomnyango ongemuva ngombimbi neQembu LamaSocialists elazuza u-10% wezihlalo iphalamende.

(**) Kuchazwe Izijeziso ze-EU ngokumelene neRussia: Ukuphikisa Inkulumo-ze yesiRashiya, i-EU imise okwesikhashana imisebenzi yokusakaza kanye namalayisense ezitolo ezimbalwa ezisekela ukusabalalisa ulwazi lwe-Kremlin:

  • I-Sputnik nezinkampani ezingaphansi kwazo ezihlanganisa i-Sputnik Arabic
  • I-Russia Today nezinkampani ezingaphansi ezihlanganisa i-Russia Today English, i-Russia Namuhla I-UK, i-Russia Namuhla iJalimane, i-Russia Namuhla i-France, i-Russia Namuhla iSpanishi, i-Russia Namuhla Isi-Arabhu
  • Rossiya RTR / RTR Planeta
  • Rossiya 24 / Russia 24
  • IRossiya 1
  • I-TV Center International
  • I-NTV/NTV Mir
  • I-REN TV
  • I-Pervyi Kanal
  • Ukubuyekeza Oriental
  • Isiteshi se-Tsargrad TV
  • I-Outlook entsha yaseMpumalanga
  • Katehon
  • Isiteshi se-Spas TV

I-Russia isebenzisa zonke lezi zitolo ukusabalalisa inkulumo-ze ngamabomu futhi yenze imikhankaso yokubulala ama-disinformation, okuhlanganisa nokuhlasela kwayo kwezempi ngokumelene ne-Ukraine.

Bayakhava zonke izindlela zokudlulisa nokusabalalisa ngaphakathi noma eziqondiswe emazweni angamalungu e-EU, okuhlanganisa ikhebuli, isathelayithi, i-TV ye-Internet Protocol, izinkundla, amawebhusayithi nezinhlelo zokusebenza.

Ngokuvumelana ne-Charter of Basic Rights, lezi zinyathelo ngeke zivimbele lezo mithombo yezindaba kanye nabasebenzi bazo ekwenzeni imisebenzi e-EU engabandakanyi ukusakaza, isb ucwaningo kanye nezingxoxo.

- Ukukhangisa -

Okuningi okuvela kumbhali

- OKUQUKETHWE OKUKHETHEKILE -indawo_img
- Ukukhangisa -
- Ukukhangisa -
- Ukukhangisa -indawo_img
- Ukukhangisa -

Kumelwe ufunde

Izihloko zakamuva

- Ukukhangisa -