Namuhla, amanxusa amazwe angamalungu e-EU avumelene ngesikhundla soMkhandlu mayelana nesabelomali esisalungiswa se-EU sango-2023. Sekukonke, isikhundla soMkhandlu sesabelomali sonyaka ozayo silingana € 183.95 bhiliyoni ezinkokhelweni kanye nezinkokhelo eziyizigidi eziyizinkulungwane ezingama-165.74. Uma kuqhathaniswa nesabelomali okuvunyelwene ngaso nguMkhandlu kanye nePhalamende LaseYurophu ngo-2022, lokhu kuwukukhuphuka kwe-+8.29% ezibophezelweni kanye nokwehla kwe--3.02% ezinkokhelweni.
Sekukonke, uMkhandlu uthatha a indlela ehlakaniphile uma kubhekwa umongo oguquguqukayo lapho i-EU isebenza khona. Ukugcina amajikijolo esabelweni sesabelomali njengesikhala sokuqondisa kuye kwabonakala kuwusizo kakhulu esikhathini esidlule. Amazwe angamalungu agcizelela ukubaluleka kokuqinisekisa ukuthi kuzoba nesilinganiso esanele esabelweni sokubhekana nokungaqiniseki okuhlobene nenkinga yase-Ukraine kanye nokwehla kwamandla emali.
Isifinyezo sesikhundla soMkhandlu sibekwe etafuleni elingezansi*:
*ngama-€; c/a: izibopho, p/a: izinkokhelo
Incazelo | 2023 - Isabelomali esisalungiswa | 2023 - Isikhundla soMkhandlu | 2023 - Isikhundla soMkhandlu | |||
c/a | p/a | c/a | p/a | c/a | p/a | |
Imakethe Eyodwa, Ukuqamba kanye Nedijithali | 21 451 979 500,00 | 20 793 258 735,00 | – 1 437 400 000,00 | - 522 950 000,00 | 20 014 579 500,00 | 20 270 308 735,00 |
Ukubumbana, Ukuqina kanye Namagugu | 70 083 017 022,00 | 55 836 822 774,00 | - 237 600 000,00 | - 31 800 000,00 | 69 845 417 022,00 | 55 805 022 774,00 |
Imithombo Yezemvelo Nemvelo | 57 172 506 225,00 | 57 415 817 586,00 | - 45 000 000,00 | - 6 000 000,00 | 57 127 506 225,00 | 57 409 817 586,00 |
Ukufuduka kanye Nokuphathwa Kwemingcele | 3 725 881 518,00 | 3 065 950 252,00 | - 50 000 000,00 | - 50 000 000,00 | 3 675 881 518,00 | 3 015 950 252,00 |
Ezokuphepha Nokuvikela | 1 871 109 130,00 | 1 081 374 612,00 | - 11 700 000,00 | - 1 500 000,00 | 1 859 409 130,00 | 1 079 874 612,00 |
Umakhelwane Nomhlaba | 16 781 879 478,00 | 13 773 937 845,00 | 0 | 0 | 16 781 879 478,00 | 13 773 937 845,00 |
I-European Public Administration | 11 448 802 167,00 | 11 448 802 167,00 | - 62 500 000,00 | - 62 500 000,00 | 11 386 302 167,00 | 11 386 302 167,00 |
Amathuluzi akhethekile anetimu | 2 855 153 029,00 | 2 679 794 000,00 | 0 | 0 | 2 855 153 029,00 | 2 679 794 000,00 |
Izihloko ze-MFF | 185 390 328 069,00 | 166 095 757 971,00 | – 1 844 200 000,00 | - 674 750 000,00 | 183 546 128 069,00 | 165 421 007 971,00 |
Ithuluzi Lokuguquguquka | 515 352 065,00 | 527 128 781,00 | 452 879 478,00 | 527 128 781,00 | ||
ukuphahleni | 182 667 000 000,00 | 168 575 000 000,00 | 182 667 000 000,00 | 168 575 000 000,00 | ||
wekhasi | 961 793 731,00 | 6 040 808 232,00 | 2 478 248 557,00 | 6 570 758 232,00 | ||
Izilinganiso njenge-% ye-GNI | 1,13% | 1,02% | 1,12% | 1,01% |
Ukuzibophelela okuphambili ziyizithembiso ezingokomthetho zokusebenzisa imali emisebenzini esetshenziswa isikhathi eside eminyakeni yezimali embalwa.
Izinkokhelo ukukhokhela izindleko ezivela ezibophweni ezifakwe kwisabelomali se-EU phakathi neminyaka yezimali yamanje neyandulele.
Ngaphezu kwalokho, uMkhandlu nawo uyakhipha izitatimende ezine: enye yezabelomali zokukhokha, enye ekungaqinisekini lapho kusungulwa isikhundla soMkhandlu, enye ku-Article 241 ye-TFEU, kanye nesinye esigabeni sePhalamende LaseYurophu uqobo lwesabelomali se-EU.
Isitatimende esimayelana nengxenye yePhalamende LaseYurophu uqobo lwesabelomali se-EU
Kulesi sitatimende, uMkhandlu ugcizelela ukuthi uhlaka lwesihloko sesi-7 se-Multiannual Financial Framework 2021-2027 sisekelwe phezu kwesisekelo sokuthi zonke izikhungo ze-EU zisebenzisa indlela ebanzi nehlosiwe yokusimamisa inani labasebenzi kanye ukunciphisa izindleko zokuphatha.
UMkhandlu ukhumbula ukuthi iPhalamende LaseYurophu selivele likusabelomali sonyaka ka-2022 lacela futhi lathola izikhala ezengeziwe ze-142 ohlelweni lwayo lokusungulwa kanye nabasebenzi bangaphandle be-180 futhi likhumbula mayelana nalokhu isitatimende soMkhandlu ka-7 December 2021. Kulo nyaka, isitatimende sePhalamende izindleko kanye nohlelo lokusungula lowezi-2023 luhlanganisa isicelo semisebenzi yohlelo lokusungulwa eyengeziwe engama-52 kanye nabasizi bephalamende abengeziwe abayi-116 abagunyaziwe.
Lesi sicelo siza phakathi komongo wamazinga aphezulu e-inflation, lapho ukuhlonishwa kwesihloko sesi-7 ngo-2023 kusengcupheni, okwenza kudingeke ukuthi zonke izikhungo ziyazithiba, ngokuhambisana nesibopho sokuthobela izilinganiso zezindleko zonyaka. Kulesi simo, isicelo sePhalamende siphinde sandise ingcindezi esihlokweni sesi-7, sibe sishiyela ezinye izikhungo umzamo wokuthwala izindleko zokuphatha. Ngakho-ke ayihambisani nezibopho zePhalamende ngaphansi kweSigaba 2 somthethonqubo we-MFF futhi iphikisana namaphuzu angu-129 kanye ne-130 yeziphetho zoMkhandlu waseYurophu we-17 kuya ku-21 July 2020 ezingeni elizinzile labasebenzi ezikhungweni.
Ngokuhlonipha isisekelo seSivumelwano Sabanumzane, okuhlanganisa nokulingana kwesikhungo phakathi kwePhalamende noMkhandlu kanye nokuhlonipha uhlaka lwe-MFF, uMkhandlu ucela iPhalamende ukuthi lilandele indlela ethathwe uMkhandlu futhi qinisekisa ukuhlonishwa kwesihloko 7 silingi. Uyakhumbula ukuthi uMkhandlu uhlose ukuhlonipha izinga elizinzile labasebenzi futhi usebenzise izinga eliphezulu lokuncishiswa (izikhala) ezindlekweni zawo zokuphatha.
Ngenxa yalokhu okungenhla, uMkhandlu uzwakalisa ukugodla kwawo okuqinile esitatimendeni se-EP sezindleko kanye nohlelo lokusungulwa luka-2023. UMkhandlu uzogxila kakhulu kulezi zingxenye ngesikhathi sezingxoxo ngesabelomali sonyaka seNyunyana sonyaka wezi-2023.
Izinyathelo ezilandelayo
UMkhandlu uhlose ukwemukela ngokusemthethweni isikhundla sawo esabelweni sesabelomali esijwayelekile sika-2023 ngenqubo ebhaliwe ephela mhla ziyisi-6 kuMandulo 2022. Lokhu kuzobe sekusebenza njengegunya likamongameli waseCzech ukuthi lixoxisane nePhalamende LaseYurophu ngesabelomali sika-2023 EU.
Background
Lesi yisabelomali sesithathu sonyaka ngaphansi kwesabelomali sesikhathi eside se-EU sika-2021-2027, uhlaka lwezimali lwaminyaka yonke (MFF). Isabelomali sika-2023 siphelezelwa yizenzo zokweseka ukululama kwe-COVID-19 ngaphansi kwe-Next Generation EU, uhlelo lokuhlenga ubhubhane lwe-EU.